Icamiabas. Απόγονοι των Αμαζόνων; | Έρικα Γεωργιάδη

Έρικα Γεωργιάδη

Μεταξύ των Ινδιάνων της Νοτίου Αμερικής, λέγονται πολλές ιστορίες σχετικές με φυλές γυναικών-πολεμιστών που ονομάζονται Icamiabas (kamaiaba σημαίνει «ένα στήθος»), Coniapayaras, Mandiocusyanas κ.α. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ονομασίες που εξαρτώνται από τη διάλεκτο των Ινδιάνων που αφηγούνται αυτές τις συναρπαστικές ιστορίες για τέτοιες χαμένες φυλές γυναικών, στις οποίες πολλές φορές αναφέρονται και ως «οι γυναίκες χωρίς νόμο». 

Αναφορά στις Icamiabas γίνεται πρώτη φορά από τον Ισπανό καλόγερο Gaspar de Carvajal περίπου το 1541- 1542. Μάλιστα, ήταν αυτός ο ίδιος μοναχός που έδωσε στο δάσος το όνομα Αμαζόνιος, ως φόρο τιμής προς τις Αμαζόνες της Ελληνικής μυθολογίας. Ο συγκεκριμένος ιερέας ήταν μέλος του Τάγματος των Δομινικανών της Santo Domingo de Guzman, και πήρε μέρος στην εκστρατεία του Francisco de Orellana, ενός Ισπανού εξερευνητή και κατακτητή, που είχε στόχο την ανεύρεση του θρυλικού Ελ Ντοράντο1. Η αποστολή τους ήταν ανεπιτυχής, όμως ο Orellana ήταν ο πρώτος που διέπλευσε τον Αμαζόνιο ποταμό μέχρι τις εκβολές του, εκεί όπου εντοπίστηκαν οι Αμαζόνες για πρώτη φορά. 

Σύμφωνα με τον καλόγερο Gaspar de Carvajal, ενόσω η εξερευνητική αποστολή έπλεε κατά μήκος του Μαύρου ποταμού, συνέλαβαν έναν Ινδιάνο ο οποίος τους προειδοποίησε για την ύπαρξη των γυναικών-πολεμιστών και τους προέτρεψε να προσέχουν γιατί η συγκεκριμένη γη ανήκε σε αυτές τις γυναίκες. Την ίδια ακριβώς ανησυχητική προειδοποίηση έλαβαν και από άλλους φιλικά προσκείμενους Ινδιάνους, ανεβαίνοντας ψηλότερα στο ποταμό (στη περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως Ναμούντα, που είναι ουσιαστικά το σύνορο Παρά και Αμαζονίου). Προχωρώντας περισσότερο στο ταξίδι τους πάνω στον Αμαζόνιο είδαν ένα μεγάλο χωριό από το οποίο έβγαιναν επιστρωμένοι δρόμοι με πολλά φρούτα φυτεμένα στις δύο τους πλευρές. Αυτό όμως που τους έκανε να αναριγήσουν, ήταν το φρικιαστικό θέαμα που προσέφεραν κεφάλια αντρών Ινδιάνων, καρφωμένα σε πασσάλους τριγύρω από το χωριό. Μία ημέρα συνέλαβαν μια ευφυή Ινδιάνα που τους έδωσε τη πληροφορία ότι στο εσωτερικό του χωριού υπήρχαν πολλοί λευκοί άντρες με γένια όπως οι Ισπανοί. Ο καπετάνιος Orellana πίστεψε ότι επρόκειτο για άντρες από χαμένη εξερευνητική αποστολή για το Ελ Ντοράντο ή για άντρες μιας θρυλικής Ατλάντιας λευκής φυλής της Βραζιλίας. 

Ο καλόγερος περιγράφει ότι το βράδυ της Δευτέρας, 8 Ιανουαρίου 1541, καθώς ήταν συγκεντρωμένοι και έτρωγαν φρούτα και ρίζες, ο Don Francisco de Orellana άκουσε από μακριά ήχους τυμπάνων. Κατευθυνόμενοι προς το σημείο προέλευσης των ήχων έφτασαν μέσα σε ένα μεγάλο χωριό, του οποίου οι κάτοικοι έκαναν σαν να τους περίμεναν ήδη. 

Στο χωριό υπήρχαν κάποιες εκπληκτικές κατασκευές που τους άφησαν άφωνους, μια και δεν είχαν δει τίποτα παρόμοιο, απ’ όπου κι αν είχαν περάσει στη περιοχή. Είδαν μία μεγάλη ξύλινη ανάγλυφη κατασκευή, η οποία όπως τους εξήγησαν οι Ινδιάνοι, αναπαριστούσε μία από τις γυναίκες-πολεμιστές, στις οποίες ο μοναχός στα γραπτά του, αναφέρεται ως Αμαζόνες. Οι Ισπανοί συνέλαβαν έναν Ινδιάνο που βάδιζε δίπλα στο ποτάμι και τον ρώτησαν τι σημαίνει για αυτούς αυτό το είδωλο. Ο Ινδιάνος τους είπε ότι όλη η περιοχή ανήκει στις Αμαζόνες και ότι αυτοί τις υπηρετούν ως υποτελείς τους και τους αποδίδουν τιμές με προσφορές από πούπουλα και πολύχρωμα φτερά παπαγάλων. 

Η εξερευνητική αποστολή συνέχισε τη πορεία της στο ποταμό, μέχρι που δέχθηκαν την επίθεση εκατοντάδων Ινδιάνων. Ξεκίνησε μία σφοδρή μάχη και κατά τη διάρκειά της, οι Ισπανοί άρχισαν να τρίβουν τα μάτια τους, όταν έκπληκτοι είδαν μαζί με τους Ινδιάνους να μάχονται εναντίον τους και δώδεκα πανέμορφες ολόγυμνες λευκές γυναίκες, χωρίς το παραμικρό ύφασμα να καλύπτει κάποιο μέρος του κορμιού τους, με τα μακριά τους μαλλιά στριφογυρισμένα και πιασμένα σε κότσο πάνω από το κεφάλι τους, με πολύ γυμνασμένο κορμί και με τόξα στα χέρια τους. Εκείνες οι λευκές γυναίκες-πολεμιστές μάχονταν σαν δαίμονες! Ήταν φανερό πως οι Ινδιάνοι είχαν ζητήσει τη βοήθειά τους εναντίον τους. 

Ο Carvajal είπε πως κάθε μία γυναίκα ήταν τόσο καλή όσο δέκα πολεμιστές και καθώς είχαν χάσει πολλούς άντρες στη μάχη ο αρχηγός τους αποφάσισε να υποχωρήσουν, ενώ είχαν ήδη σκοτώσει επτά-οκτώ από τις Αμαζόνες. Ο καλόγερος τραυματίστηκε στο μάτι από ένα βέλος και έχασε την όρασή του. Όταν η αποστολή έφτασε σε ασφαλές σημείο, ο αρχηγός τους ο Orellana ρώτησε κάποιους φιλικούς Ινδιάνους που βρήκε εκεί: 

- Ποιες ήταν αυτές οι γυναίκες που βοήθησαν τους Ινδιάνους στη μάχη; 

- Ήταν γυναίκες που ζουν σε απόσταση ταξιδιού επτά ημερών από την ακτή του ποταμού. Η αρχηγός τους είναι η Conori. 

- Είναι παντρεμένες αυτές οι γυναίκες; 

- Όχι. 

- Πως ζούνε τότε; 

- Ζουν στο εσωτερικό. Έχω βρεθεί στη γη τους πολλές φορές.

- Είναι πολυάριθμες αυτές οι γυναίκες; 

- Ναι, ξέρω εβδομήντα από αυτές. Τις έχω μετρήσει. 

- Είναι τα σπίτια τους από άχυρα; 

- Όχι είναι από πέτρινα. 

- Γεννούν παιδιά αυτές οι γυναίκες; 

- Ναι 

- Πως συμβαίνει αυτό αφού δεν είναι παντρεμένες; 

- Έχουν κατά καιρούς ερωτικές επαφές με άλλους Ινδιάνους. Μένουν με τους άντρες που έχουν επιλέξει όσο καιρό επιθυμούν και μόλις μείνουν έγκυες στέλνουν τους άντρες πίσω στα σπίτια τους. Αργότερα όταν γεννούν, αν το παιδί είναι αγόρι, το σκοτώνουν και στέλνουν το νεκρό σώμα στον πατέρα. Εάν είναι κορίτσι, την μεγαλώνουν και της μαθαίνουν τη τέχνη του πολέμου. Έχουν βασίλισσα, η οποία ονομάζεται Conori. Έχουν στη κατοχή τους πολύ χρυσό και  ασήμι και οι σημαντικότερες γυναίκες της φυλής τρώνε μόνον πάνω σε δίσκους από χρυσάφι ή ασήμι. Οι υπόλοιπες τρώνε σε ξύλινους. Στη κύρια πόλη τους, όπου ζει και η βασίλισσα, υπάρχουν πέντε μεγάλες κατοικίες και ναοί αφιερωμένοι στον ήλιο, τον οποίο αποκαλούν Caranain. Φοράνε ρούχα από εκλεκτό μαλλί, τα οποία είναι στενά στη μέση και μακριά και φορούν από πάνω μανδύες που δένουν ψηλά με κορδόνι. Έχουν πολύ ψηλά και λευκά κορμιά. Έχουν μακριά μαλλιά και συνήθως φορούν μία κορώνα από χρυσό, παχιά όσο δύο δάχτυλα. Κατά τη διάρκεια της δύσης του ήλιου, κανένας άντρας δεν επιτρέπεται να κοιμηθεί στη πόλη τους, παρά πρέπει να φύγουν έξω από αυτή. Πολλές φορές κάνουν πόλεμο με άλλους με σκοπό να τους φέρουν στη πόλη τους και να έχουν ερωτική επαφή μαζί τους. 

Αυτή είναι μία περίληψη από τις πολλές καταγεγραμμένες μαρτυρίες Ισπανών κατά τις συναντήσεις τους με τέτοιες φυλές γυναικών της Νοτίου Αμερικής. Άλλοι θρύλοι Ινδιάνων αναφέρουν ότι αυτές οι γυναίκες γιόρταζαν τις νίκες τους εναντίον των αντρών, κατεβαίνοντας από τα βουνά που ζούσαν, στο ποτάμι Yaci Uarua (Καθρέπτης της Σελήνης). Έδιναν στους συντρόφους τους ένα φυλαχτό σαν ενθύμιο του ζευγαρώματός τους, και το φυλαχτό αυτό ήταν γνωστό ως Muiraquita, ένα σεληνιακό σύμβολο που οι αρχαιολόγοι βρίσκουν συχνά στον Αμαζόνιο. Η λαογραφία ταυτίζει το όνομα του φυλαχτού με μία σεληνιακή θεά και λέει ότι κατά τη διάρκεια των νυχτών που είχε πανσέληνο, οι Αμαζόνες βουτούσαν στο ποτάμι για να βρουν αυτά τα φυλαχτά, που ήταν μικρές πράσινες πέτρες (πιθανά νεφρίτες). Οι περιγραφές είναι στη πραγματικότητα πλουσιότερες από αυτήν που παρουσιάζεται σε αυτό το σύντομο κείμενο και αξίζει να τις διαβάσει κάποιος.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ & ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1) Ελ Ντοράντο ήταν η ονομασία που δόθηκε από Ισπανούς σε μία θρυλική πόλη από χρυσό στη Νότιο Αμερική.

Cruls, Gastao. A Amazonia Misteriosa, 1925