Οι Επιστολές των Μαχάτμας: Επιστολή Νο 1 | Γιώργος Γεωργιάδης
Σε αυτό το 2ο τεύχος του περιοδικού της, η Στοά Υπατία συνεχίζει το πολύ σπουδαίο έργο – τουλάχιστον κατά τη γνώμη μας - που ανέλαβε να φέρει σε πέρας, και αφορά στην προσπάθεια να φέρει σε επαφή κάθε ερευνητή του εσωτερισμού με μία σειρά κειμένων που δεν έχουν εκδοθεί ποτέ στην ελληνική γλώσσα και αποτελούν για περισσότερα από 100 χρόνια έναν από τους βασικότερους πόλους έρευνας και μελέτης κάθε σπουδαστή της ιστορίας της Θεοσοφικής Εταιρείας.
Αναφέρομαι φυσικά στις Επιστολές των Μαχάτμας. Οφείλω να συστήσω σε όλους, να αφιερώσετε μέρος του χρόνου σας στη μελέτη αυτών των κειμένων γιατί έχουν, πραγματικά, μεγάλη ιστορική και φιλοσοφική σημασία. Και να το κάνετε με ανοιχτό μυαλό, χωρίς προκαταλήψεις και δογματισμούς, έτσι όπως αρμόζει σε πραγματικούς θεόσοφους.
Για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με το θέμα μας, πρέπει να δούμε τρία πράγματα: ποιοι είναι οι Μαχάτμας, τι είναι αυτές οι επιστολές και γιατί είναι τόσο σημαντικές. Τα ίδια αναφέρθηκαν, περίπου, και στο προηγούμενο τεύχος, όμως ζητώντας συγγνώμη από τους αναγνώστες που ήδη τα γνωρίζουν, θα πρέπει να τα προσθέτω σαν εισαγωγή σε κάθε τεύχος, ώστε να ενημερώνονται σχετικά όσοι θα έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με αυτό το θέμα. Περιληπτικά λοιπόν, γιατί κανονικά κάθε ένα από τα παραπάνω ερωτήματα απαιτεί σειρά άρθρων, αφιερωμένα σε αυτά, θα αναφέρω τα εξής:
Ο όρος Μαχάτμα έχει σανσκριτική προέλευση και σημαίνει: μάχα = μεγάλο και άτμα = πνεύμα ή ψυχή. Δεν μιλάμε για αόρατα πνεύματα ή ανύπαρκτες προσωπικότητες, όπως κάποιοι θεωρούν. Έχουν γίνει ειδικές μελέτες προσπαθώντας να ανιχνευθούν τα πραγματικά στοιχεία αυτών των προσωπικοτήτων, οι οποίες έχουν καταλήξει σε κάποια αποτελέσματα. Για κάποιους ακαδημαϊκούς είναι αμφιλεγόμενα και για κάποιους άλλους αποδεκτά. Η αντιπαράθεση γύρω από το θέμα συνεχίζει να υπάρχει, και το αίνιγμα που σχετίζεται με τις υπάρξεις των Μαχάτμας παραμένει, εν μέρει, άλυτο. Μιλάμε λοιπόν για ανώτερους μύστες των οποίων η ανώτερη ευφυΐα, η φιλοσοφική στάση, οι μεταφυσικές, υπερφυσικές, ή απόκρυφες δυνάμεις, οι θέσεις τους στη κοινωνία και τη ζωή, παρουσιάζονται εν μέρει ΚΑΙ μέσα από αυτές τις επιστολές. Δεν θα επεκταθώ περισσότερο σε αυτό.
Σχετικά με τις επιστολές, πρέπει να πω ότι από τότε που ιδρύθηκε η Θεοσοφική Εταιρεία (το 1875), δύο συλλογές κειμένων είναι οι «ακρογωνιαίοι λίθοι» της σύγχρονης θεοσοφικής λογοτεχνίας, και ταυτόχρονα, ότι πιο δύσκολο για μελέτη από όσους ενδιαφέρονται. Η Μυστική Διδασκαλία της Έλενας Π. Μπλαβάτσκυ και οι Επιστολές των Μαχάτμας προς τον Α.Π. Σίννεττ. Η πρώτη συλλογή έχει εκδοθεί πολλές φορές, σε πολλές χώρες και γλώσσες (όπως και στα Ελληνικά). Η δεύτερη όμως, - της οποίας τα πρωτότυπα κείμενα βρίσκονται στην βιβλιοθήκη του Βρετανικού μουσείου και δεν έχουν παρουσιαστεί ποτέ στην Ελληνική γλώσσα - αποδίδεται σε δύο μυστηριώδεις και αινιγματικές προσωπικότητες που χρησιμοποιούσαν τα ψευδώνυμα Ελ Μορύα και Κουτ-Χούμι Λαλ Σινγκχ, και είναι δύο από τους αποκαλούμενους Μαχάτμας που λέγαμε πριν. Οι περισσότερες επιστολές για τις οποίες κάνουμε λόγο λοιπόν, δόθηκαν στον Σίννεττ και την σύζυγό του. Ο Σίννεττ ήταν συγγραφέας και θεόσοφος, υπεύθυνος έκδοσης στην Ινδία, της σημαντικής καθημερινής εφημερίδας The Pioneer (Ο Πρωτοπόρος).
Σε αυτό το τεύχος θα παρουσιάσουμε την Επιστολή Νο1. Πριν διαβάσετε όμως την επιστολή, πρέπει να σας εντάξω στο ιστορικό πλαίσιο για να παρακολουθήσετε ευκολότερα το κείμενο.
Χρονικά λοιπόν, βρισκόμαστε στον Οκτώβριο του 1880 και όλα εξελίσσονται στη Σίμλα, μία πόλη στη βόρειο Ινδία. Ήταν η τότε θερινή πρωτεύουσα της Βρετανικής Ινδίας. Εκεί είχε το θερινό του σπίτι ο Σίννεττ. Πριν την αποστολή αυτής της επιστολής έχει προηγηθεί, το Καλοκαίρι του 1880 στη Σίμλα, η παρουσίαση από την Μπλαβάτσκυ διάφορων μεταφυσικών, ή υπερφυσικών θα μπορούσαμε να πούμε, φαινομένων (υλοποιήσεις αντικειμένων), τα οποία διεξήγαγε με την βοήθεια των Μαχάτμας.
Ο Σίννεττ λοιπόν, στέλνει μία επιστολή στον Μαχάτμα εξηγώντας του ότι, παρότι και ο ίδιος ήταν μάρτυρας της γνησιότητας των φαινομένων, αισθανόταν ότι δεν υπήρχαν αρκετές ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να εξασφαλίζουν την, υπεράνω κάθε αμφιβολίας, αποδοχή τους από τη πλευρά των σκεπτικιστών. Είχε την τεράστια επιθυμία για την παραγωγή ενός φαινομένου, το οποίο όπως έλεγε δεν θα άφηνε το περιθώριο, ακόμα και για υπαινιγμό απάτης. Αναρωτιόταν μάλιστα, γιατί και οι ίδιοι οι Μαχάτμας δεν συνειδητοποιούσαν την αναγκαιότητα του να παράγονται φαινόμενα με τέτοιο τρόπο που να τα κάνει απρόσβλητα από οποιαδήποτε αμφιβολία.
Αποφάσισε λοιπόν, με αυτή την πρώτη του επιστολή προς τον Μαχάτμα, να προτείνει μία δοκιμασία για την οποία ήταν σίγουρος ότι ήταν αδύνατο να μην πείσει, ακόμα και τον πιο μεγάλο σκεπτικιστή. Το φαινόμενο-δοκιμασία που πρότεινε ήταν η ταυτόχρονη παρουσίαση στη Σίμλα (με την παρουσία μαρτύρων) των εκδόσεων, της ίδιας ημέρας, των εφημερίδων Times του Λονδίνου και του τοπικού Pioneer. Εκείνη την εποχή φυσικά, η Ινδία απείχε «έναν μήνα» επικοινωνιακά με το Λονδίνο και θα ήταν αδύνατο, ολόκληρο το περιεχόμενο των Times να σταλεί με τηλέγραφο στην Ινδία πριν την έκδοσή του στο Λονδίνο, και να εμφανιστεί εκτυπωμένο στην Ινδία ακριβώς την ίδια στιγμή που θα εμφανιζόταν εκτυπωμένο και στο Λονδίνο. Επιπλέον, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, δεν θα μπορούσε σίγουρα να περάσει απαρατήρητο από κανέναν σε όλο τον κόσμο.
Έγραψε λοιπόν ο Σίννεττ την επιστολή αυτή, με την παραπάνω εισήγηση, την παρέδωσε στην Μπλαβάτσκυ και περίμενε. Μετά από μια δυο μέρες η Μπλαβάτσκυ του είπε ότι επρόκειτο να πάρει απάντηση.
Εκείνος πήρε θάρρος από αυτό και πιστεύοντας ότι στην πρώτη επιστολή του προς τον Μαχάτμα δεν είχε αρκετά ισχυρά επιχειρήματα έγραψε και δεύτερη για να τον πείσει. Αφού πέρασαν μια-δυο μέρες ακόμα, ένα απόγευμα ο Σίννεττ βρήκε στο γραφείο του την επιστολή του Μαχάτμα ΚουτΧούμι, με την οποία αυτός του απαντούσε και στις δύο επιστολές του:
Γιώργος Γεωργιάδης
Διαπρεπή Αδελφέ και Φίλε,
Ακριβώς επειδή η δοκιμασία με την εφημερίδα του Λονδίνου θα έκλεινε τα στόματα των σκεπτικιστών – είναι αδιανόητη. Δείτε το κάτω από όποιο φως επιθυμείτε. Ο κόσμος βρίσκεται ακόμα στο πρώτο στάδιο απελευθέρωσης, αν όχι, εξέλιξης – άρα απροετοίμαστος. Είναι αλήθεια πως εργαζόμαστε με φυσικά και όχι υπερφυσικά μέσα και νόμους. Αλλά καθώς από τη μία μεριά, η Επιστήμη θα ήταν ανίκανη (στην κατάσταση που βρίσκεται επί του παρόντος) να προσάψει τα παρουσιαζόμενα φαινόμενα στο όνομά της, και από την άλλη οι αδαείς μάζες θα αντιμετώπιζαν το φαινόμενο στο φως ενός θαύματος, καθένας που θα γινόταν μάρτυρας του περιστατικού θα έχανε την ισορροπία του και τα αποτελέσματα θα ήταν άθλια. Πιστέψτε με, έτσι θα ήταν. Ειδικά για εσάς που είχατε την ιδέα, και για την αφοσιωμένη γυναίκα [σημ. μτφρ.: αναφέρεται στην Μπλαβάτσκυ] που τόσο ανοήτως ορμάει μέσα στην ορθάνοιχτη πόρτα που οδηγεί στη δυσφήμιση. Αυτή η πόρτα, αν και ανοιγμένη από ένα τόσο φιλικό χέρι όσο το δικό σας, θα αποδεικνυόταν σύντομα μία παγίδα, και μάλιστα μία πραγματικά θανάσιμη για εκείνη. Και σίγουρα δεν είναι αυτός ο σκοπός σας.
Ανισόρροποι είναι αυτοί που, στοχαζόμενοι πάνω στο παρόν, ηθελημένα κλείνουν τα μάτια τους στο παρελθόν, όταν είναι ήδη από φυσικού τους φτιαγμένοι να παραμένουν τυφλοί για το μέλλον! Μακριά από εμένα, το να σας συγκαταλέξω στους τελευταίους. Γι’ αυτό θα επιχειρήσω να εξηγήσω. Αν κάναμε αυτό που επιθυμείτε, γνωρίζετε ποιες θα ήταν πραγματικά οι συνέπειες που θα ακολουθούσαν τα ίχνη της επιτυχίας; Η αναπόφευκτη σκιά που ακολουθεί όλες τις ανθρώπινες καινοτομίες προχωρά, όμως είναι λίγοι αυτοί που την αισθάνονται να πλησιάζει και γνωρίζουν τους κινδύνους της. Τι να περιμένουν τότε αυτοί που θα προσέφεραν στον κόσμο μία καινοτομία την οποία, εξαιτίας της ανθρώπινης άγνοιας, εάν πίστευαν, σίγουρα θα την απέδιδαν σε αυτούς τους σκοτεινούς πράκτορες στους οποίους πιστεύουν τα δύο τρίτα της ανθρωπότητας και τους φοβούνται ακόμα;
Λέτε ότι το μισό Λονδίνο θα άλλαζε γνώμη εάν θα μπορούσατε να τους παραδώσετε έναν Pioneer την ίδια ημέρα της έκδοσής του. Τολμώ να πω ότι εάν οι άνθρωποι πίστευαν το φαινόμενο ως αληθές, θα σας σκότωναν πριν προλάβετε να κάνετε έναν γύρο στο Χάιντ Παρκ. Εάν δε, το θεωρούσαν αναληθές, το λιγότερο που θα μπορούσε να συμβεί, θα ήταν η απώλεια της φήμης και του καλού ονόματός σας, για την διάδοση τέτοιων ιδεών.
Η επιτυχία ενός εγχειρήματος τέτοιου είδους, όπως αυτό που προτείνετε, πρέπει να υπολογιστεί και να βασιστεί πάνω στην ενδελεχή γνώση των ανθρώπων γύρω σας. Εξαρτάται απόλυτα από τις κοινωνικές και ηθικές συνθήκες των ανθρώπων, τη συμπεριφορά τους απέναντι στα βαθύτερα και πιο μυστηριώδη ερωτήματα που μπορούν να αναδεύσουν τον ανθρώπινο νου – στις θεϊκές δυνάμεις του ανθρώπου και τις δυνατότητες που εμπεριέχονται στη φύση. Πόσοι, ακόμα και από τους καλύτερους φίλους σας, από όσους σας περιβάλλουν, ενδιαφέρονται σε βάθος για αυτά τα δυσνόητα προβλήματα; Θα μπορούσατε να τους μετρήσετε στα δάχτυλα του δεξιού σας χεριού. Η φυλή σας καυχιέται ότι στην εποχή της απελευθέρωσε τη διάνοια που ήταν φυλακισμένη, για πολύ καιρό, στο στενό βάζο του δογματισμού και της αδιαλλαξίας – την διάνοια της γνώσης, της σοφίας και της ελεύθερης σκέψης. Λέει ότι με τη σειρά τους, η αδαής προκατάληψη και η θρησκευτική μισαλλοδοξία, εμφιαλώθηκαν σαν το κακό Τζίνι, και σφραγισμένες από τους Σολομώντες της επιστήμης αναπαύονται στον βυθό της θάλασσας, μη μπορώντας ποτέ να αποδράσουν και να βγουν στην επιφάνεια για να βασιλεύσουν στον κόσμο όπως παλιά. Ότι ο νους των ανθρώπων είναι, εν συντομία, αρκετά ελεύθερος και έτοιμος να αποδεχθεί οποιαδήποτε εκδηλωμένη αλήθεια. Μάλιστα.
Είναι όμως πράγματι έτσι, αξιότιμε φίλε μου; Η εμπειρική γνώση δεν χρονολογείται ακριβώς από το 1662, όταν ο Μπέικον [σημ. μτφρ.: όταν έγινε ο μετασχηματισμός του Αόρατου Κολλεγίου σε Βασιλική Εταιρεία, ο Μπέικον είχε ήδη πεθάνει (1626). Φυσικά ήταν ενεργό μέλος του Κολλεγίου από τότε που ιδρύθηκε, αλλά φαίνεται πως ο Μαχάτμα τον αναφέρει ακριβώς και μόνον για αυτό τον λόγο και όχι γιατί υπήρχε όταν έγινε ο μετασχηματισμός] ο Ρόμπερτ Μπόιλ και ο Επίσκοπος του Τσέστερ, μετασχημάτισαν κάτω από το βασιλικό καταστατικό χάρτη το «Αόρατο Κολλέγιο» τους σε μία Εταιρεία για την προώθηση της εμπειρικής επιστήμης.
Αιώνες πριν η Βασιλική Εταιρεία γίνει μία πραγματικότητα στο πλάνο του «Προφητικού Σχεδίου», μία έμφυτη νοσταλγία για το απόκρυφο, μία παθιασμένη αγάπη για τη φύση και τη μελέτη της, είχαν οδηγήσει ανθρώπους κάθε γενεάς να προσπαθήσουν να διαλευκάνουν τα μυστικά της σε μεγαλύτερο βάθος από ότι έκαναν οι γείτονές τους. Το Roma ante Romulum fuit [σημ. μτφρ.: «Η Ρώμη ήταν εκεί πριν να την ιδρύσει ο Ρωμύλος»] – είναι ένα αξίωμα που μας το διδάξατε στα αγγλικά σας σχολεία. Οι νοητικές έρευνες στα πιο περίπλοκα προβλήματα δεν προέκυψαν στο νου του Αρχιμήδη σαν ένα αυθόρμητο και μέχρι εκείνη τη στιγμή ανέγγιχτο θέμα, αλλά μάλλον σαν ένας συλλογισμός προηγούμενων ερευνών προς την ίδια κατεύθυνση και από ανθρώπους που έζησαν άλλες χρονικές περιόδους από αυτόν, πιο μακρινές από την μία που χωρίζει εσάς από τον σπουδαίο Συρακούσιο. Η vril της «Επερχόμενης Φυλής» ήταν κοινή ιδιοκτησία φυλών που τώρα έχουν εκλείψει. Και όπως τώρα, ακόμα και η ίδια η ύπαρξη αυτών των γιγάντιων προγόνων μας αμφισβητείται – παρόλο που στα Himavats, στην περιοχή ακριβώς που ανήκει σε εσάς, έχουμε ένα σπήλαιο γεμάτο από τους σκελετούς αυτών των γιγάντων – και τα τεράστια σώματά τους, από όταν βρέθηκαν θεωρούνται αδιακρίτως σαν απομονωμένα εκτρώματα της φύσης, έτσι και η vril ή Akasa – όπως την αποκαλούμε – εκλαμβάνεται ως μία απιθανότητα, ένας μύθος. Και χωρίς την ενδελεχή γνώση της Akasa, των συνδυασμών και ιδιοτήτων της, πως ελπίζει η Επιστήμη να μπορέσει να εξηγήσει τέτοια φαινόμενα; Δεν αμφισβητούμε, παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι της επιστήμης σας είναι έτοιμοι να πειστούν. Επιπλέον, τα γεγονότα πρέπει πρώτα να παρουσιαστούν σε αυτούς, πρέπει πρώτα να έχουν γίνει κτήμα τους και να έχει αποδειχθεί ότι υπόκεινται στα δικά τους μοντέλα έρευνας, πριν να είναι έτοιμοι να τα παραδεχθούν ως δεδομένα. Εάν κοιτάξεις μόνο τον πρόλογο στην «Μικρογραφία» θα δεις στις εισηγήσεις του Χουκ ότι οι στενές σχέσεις των αντικειμένων είχαν λιγότερη σημασία στα μάτια του από την εξωτερική τους λειτουργία στις αισθήσεις – και οι εκλεκτές ανακαλύψεις του Νεύτωνα βρήκαν σε αυτόν τον μεγαλύτερό τους αντίπαλο. Οι σύγχρονοι Χουκς είναι πολλοί. Όπως αυτός ο διαβασμένος αλλά αδαής άνδρας εκείνης της εποχής, έτσι και οι σύγχρονοι άνθρωποί σας της επιστήμης, έχουν λιγότερη αδημονία να υπονοήσουν μία φυσική συνάρτηση των γεγονότων – η οποία μπορεί με τα πολλά, να ξεκλειδώσει για αυτούς μία απόκρυφη δύναμη της φύσης – από το να προσφέρουν μία βολική «ταξινόμηση επιστημονικών πειραμάτων». Έτσι, η πιο ουσιώδης ιδιότητα μίας υπόθεσης, δεν είναι αυτό που θα έπρεπε να είναι αληθές, παρά μόνο αληθοφανές – κατά την γνώμη τους. Αυτά είναι όσα ξέρουμε για την Επιστήμη μέχρι τώρα.
Όσο για την ανθρώπινη φύση γενικά, είναι ίδια τώρα, όπως ήταν και ένα εκατομμύριο χρόνια πριν: προκατάληψη βασισμένη στην εγωιστική συμπεριφορά. Μία γενικότερη απροθυμία να εγκαταλειφθεί η ήδη παγιωμένη τάξη πραγμάτων για νέα μοντέλα ζωής και σκέψης – και η μελέτη του αποκρυφισμού απαιτεί αυτό και πολλά περισσότερα – αλαζονεία και πεισματώδης αντίσταση στην Αλήθεια, εάν αυτή διαταράσσει τις προηγούμενες αντιλήψεις τους για τα πράγματα – τέτοια είναι τα χαρακτηριστικά της εποχής σου, ειδικότερα μάλιστα, στις μεσαίες και χαμηλότερες τάξεις.
Ποια θα ήταν τότε τα αποτελέσματα των πιο εκπληκτικών φαινομένων, αν υποθέσουμε πως θα αποδεχόμασταν ότι εμείς τα παράγαμε; Όσο επιτυχή και αν ήταν, ο κίνδυνος θα μεγάλωνε αναλογικά με την επιτυχία. Σύντομα, δεν θα μας απέμενε καμία άλλη επιλογή από το να συνεχίσουμε, με αυξανόμενη συνεχώς ένταση, ή να πέσουμε στην ατέρμονη αυτή μάχη με την προκατάληψη και την άγνοια, σκοτωμένοι από τα δικά σας όπλα. Θα απαιτούνταν να παρουσιάζεται η μία δοκιμασία μετά την άλλη και κάθε επόμενο φαινόμενο θα αναμενόταν να είναι πιο θαυμαστό από το προηγούμενο. Το καθημερινό σας σχόλιο είναι ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε από κάποιον να πιστέψει, αν δεν γίνει αυτόπτης μάρτυρας. Είναι αρκετός ο χρόνος ολόκληρης της ζωής ενός ανθρώπου για να ικανοποιήσει το σύνολο του κόσμου των σκεπτικιστών; Μπορεί να είναι εύκολο να αυξηθεί ο αρχικός αριθμός των πιστών στη Σίμλα, σε εκατοντάδες και χιλιάδες.
Αλλά τι θα γίνει με τις εκατοντάδες εκατομμυρίων, αυτών που δεν θα ήταν αυτόπτες μάρτυρες; Οι αδαείς – μη μπορώντας να μαλώσουν με τους αόρατους φορείς – μπορεί κάποια μέρα να ξεθυμάνουν την οργή τους στους ορατούς αντιπροσώπους στην εργασία τους. Οι υψηλότερες και πιο μορφωμένες τάξεις θα συνέχιζαν με την δυσπιστία τους για πάντα, κάνοντάς σας κουρέλια, όπως πριν. Από κοινού με πολλούς, μας κατηγορείτε για την μεγάλη μας μυστικότητα. Ωστόσο, γνωρίζουμε για την ανθρώπινη φύση κάτι που μας δίδαξε η εμπειρία πολλών αιώνων – μάλιστα, πολλών γενεών. Και γνωρίζουμε ότι, για όσο καιρό η επιστήμη θα έχει να μάθει οτιδήποτε, και η σκιά του θρησκευτικού δογματισμού θα παραμένει στις καρδιές των πληθών, οι προκαταλήψεις του κόσμου θα πρέπει να κατακτώνται βήμα-βήμα και όχι βιαστικά.
Όπως η ασπρομαλλούσα αρχαιότητα είχε περισσότερους από έναν Σωκράτη, έτσι και το θολό Μέλλον θα γεννήσει περισσότερους από έναν μάρτυρες. Η αποδεσμευμένη επιστήμη στρέφει περιφρονητικά το πρόσωπό της μακριά από την Κοπερνίκεια άποψη, ανανεώνοντας τις θεωρίες του Αρίσταρχου του Σάμιου – ο οποίος διαβεβαίωνε ότι η γη κινείται κυκλικά γύρω από το δικό της κέντρο – χρόνια πριν η Εκκλησία σπεύσει να θυσιάσει τον Γαλιλαίο ως ένα ολοκαύτωμα για την Βίβλο. Ο ικανότατος μαθηματικός ΡόμπερτΡέκορντ, της αυλής του Εδουάρδου του 6ου, αφέθηκε στη φυλακή μέχρι να πεθάνει από την πείνα, από τους συναδέλφους του που γελούσαν για το Κάστρο της Γνώσης του, διακηρύσσοντας τις ανακαλύψεις του σαν «ματαιόδοξες φαντασίες». Ο Γουίλιαμ Γκίλμπερτ του Κόλτσεστερ -γιατρός της βασίλισσας Ελισάβετ – πέθανε δηλητηριασμένος, μόνο επειδή – αυτός ο ιδρυτής, πραγματικά, της πειραματικής επιστήμης στην Αγγλία – είχε την τόλμη να προμαντεύσει τον Γαλιλαίο, καταδεικνύοντας την πλάνη του Κοπέρνικου σχετικά με την «τρίτη κίνηση» η οποία υποστηρίχθηκε πολύ σοβαρά, για να δώσει εξήγηση στον παραλληλισμό του άξονα περιστροφής της γης! Η τεράστια μόρφωση του Παράκελσου, του Αγρίππα και του Ντι [σημ. μτφρ.: το όνομα που αναφέρεται είναι Ντέι, αλλά πρέπει να αναφέρεται στον Τζον Ντι] πάντα αμφισβητούνταν. Ήταν η επιστήμη που άπλωσε το βέβηλο χέρι της πάνω στη σπουδαία εργασία «De Magnete» - στην «Ουράνια Λευκή Παρθένα» (Akas) και άλλες. Και ήταν ο επιφανής «Καγκελάριος της Αγγλίας και της Φύσης» - Λόρδος Μπέικον του Βερουλάμ – ο οποίος έχοντας κερδίσει τον τίτλο του Πατέρα της Επαγωγικής Φιλοσοφίας, επέτρεψε στον εαυτό του να μιλά για τέτοιους ανθρώπους, όπως οι προαναφερόμενοι, αποκαλώντας τους «Αλχημιστές της Φανταστικής φιλοσοφίας».
Μπορεί να σκεφθείτε ότι όλα αυτά είναι παλιά ιστορία.Πράγματι έτσι είναι. Όμως στην ουσία, τα χρονικά των σύγχρονων ημερών μας δεν διαφέρουν από αυτά των προηγούμενών τους. Δεν έχουμε παρά να φέρουμε στο μυαλό μας τις πρόσφατες διώξεις των διάμεσων στην Αγγλία, τις καύσεις των υποτιθέμενων μαγισσών και μάγων στη Νότιο Αμερική, την Ρωσία και τα σύνορα της Ισπανίας, για να διαβεβαιώσουμε τους εαυτούς μας ότι η μόνη σωτηρία των αυθεντικών ειδημόνων στις απόκρυφες επιστήμες, εναπόκειται στον σκεπτικισμό του κοινού: οι τσαρλατάνοι και οι ταχυδακτυλουργοί είναι οι φυσικές ασπίδες των «μυστών». Η δημόσια ασφάλεια είναι εξασφαλισμένη μόνον αν κρατήσουμε μυστικά αυτά τα τρομερά όπλα, που σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιηθούν εναντίον της, και τα οποία όπως ήδη σας ειπώθηκε, έγιναν θανάσιμα στα χέρια των κακόβουλων και εγωιστών.
Ολοκληρώνω υπενθυμίζοντάς σας ότι τέτοια φαινόμενα, σαν αυτά που λαχταράτε, κρατούνταν πάντα σαν ανταμοιβή για όσους έχουν αφιερώσει τις ζωές τους στην υπηρεσία της θεάς Σαρασβάτι – την Ίσιδα της Αρίας φυλής. Εάν δίδονταν στους βλάσφημους τότε τι θα απέμενε για τους πιστούς μας; Πολλές από τις εισηγήσεις σας είναι ιδιαίτερα λογικές και θα τους δοθεί η ανάλογη προσοχή. Άκουσα προσεκτικά την συζήτηση που διεξήχθη στου κυρίου Χιουμ. Τα επιχειρήματά του είναι τέλεια από τη μεριά της εξωτερικής σοφίας. Αλλά όταν έρθει ο καιρός και του επιτραπεί να ρίξει μία ολοκληρωμένη ματιά στον κόσμο του εσωτερισμού, του οποίου οι νόμοι βασίζονται σε μαθηματικά σωστούς υπολογισμούς του μέλλοντος – στο οποίο έχουμε πάντα την ελευθερία να δημιουργούμε και να διαμορφώνουμε σύμφωνα με τη θέλησή μας τα απαραίτητα αποτελέσματα των αιτιών, όμως δεν μπορούμε να ελέγχουμε τις συνέπειές τους – μόνο τότε θα μπορείτε και εσείς και εκείνος να καταλάβετε, γιατί στους αμύητους οι πράξεις μας θα δείχνουν συχνά άκριτες, αν όχι πραγματικά ανόητες.
Δεν θα είμαι σε θέση να απαντήσω πλήρως στην επερχόμενη επιστολή σας, χωρίς να συμβουλευθώ αυτούς που ασχολούνται γενικά με τους Ευρωπαίους αποκρυφιστές.
Επιπλέον, η παρούσα επιστολή πρέπει να σας ικανοποιεί σε πολλά σημεία που είχατε αποσαφηνίσει καλύτερα στην τελευταία σας. Σχετικά με την παραγωγή φρεσκο-κατασκευασμένων και ακόμα πιο αναπάντεχων φαινομένων από αυτήν [σημ. μτφρ.: αναφέρεται στην Μπλαβάτσκυ] με τη βοήθειά μας, ως ένας άνθρωπος αρκετά εξοικειωμένος με την στρατηγική, πρέπει να είστε ικανοποιημένος με τον συλλογισμό ότι είναι ελάχιστα χρήσιμη η απόκτηση νέων θέσεων, μέχρι να είναι ασφαλείς αυτές στις οποίες έχετε ήδη καταλήξει, και οι Εχθροί σας έχουν πλήρη επίγνωση του δικαιώματός σας στην κατοχή τους. Με άλλα λόγια, παρουσιάστηκε σε εσάς και φίλους μία πολύ μεγαλύτερη ποικιλία φαινομένων, από όσα έχει δει ένας κανονικός νεόφυτος στην διάρκεια αρκετών χρόνων. Γνωστοποιήστε κατ’ αρχήν στο κοινό την παραγωγή του σημειώματος, τα πειράματα με το φλιτζάνι και άλλα μικρο-αντικείμενα με τα τσιγαρόχαρτα, και δώστε τους την ευκαιρία να τα αφομοιώσουν. Βάλτε τους να εργαστούν για την εύρεση μιας εξήγησης. Και καθώς ποτέ δεν θα μπορέσουν να δώσουν μία εξήγηση για κάποια από αυτά, εκτός από την άμεση και παράλογη κατηγορία της απάτης, ενώ οι σκεπτικιστές είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με την τωρινή τους υπόθεση για την παραγωγή της πόρπης – θα έχετε προσφέρει τότε πραγματικό καλό στο σκοπό της αλήθειας και του δίκαιου προς την γυναίκα που είναι καμωμένη για να υποφέρει γι’ αυτό [σημ. μτφρ.: αναφέρεται στην Μπλαβάτσκυ]. Έτσι απομονωμένη όπως σημειώνεται η περίπτωση του Pioneer, γίνεται κάτι λιγότερο από άχρηστη – κάτι που την κάνει απολύτως επιβλαβή για όλους σας – για εσάς ως Υπεύθυνο έκδοσης αυτής της εφημερίδας, όσο και για οποιονδήποτε άλλο, αν με συγχωρείτε για το ότι σας προσφέρω κάτι που μοιάζει με συμβουλή. Αυτό δεν είναι δίκαιο ούτε για εσάς ούτε για εκείνην, γιατί ο αριθμός των αυτόπτων μαρτύρων δεν φαίνεται επαρκής για να εγγυηθεί την προσοχή του κοινού, και η δική σας και η δική της μαρτυρία δεν θα αξίζουν τίποτα. Υπάρχουν αρκετά γεγονότα, τα οποία συνδυαζόμενα ενισχύουν τη θέση σας ως αληθούς και ευφυούς μάρτυρα σε διάφορα περιστατικά, και σας δίνουν ένα επιπλέον δικαίωμα να υποστηρίξετε αυτά που ξέρετε. Επιβαρύνεστε εσείς με το ιερό καθήκον να καθοδηγήσετε το κοινό και να το προετοιμάσετε για μελλοντικά ενδεχόμενα, ανοίγοντάς τους σταδιακά τα μάτια για να δουν την αλήθεια. Δεν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία λόγω μίας τόσο μεγάλης έλλειψης εμπιστοσύνης στο προσωπικό σας δικαίωμα ισχυρισμού, όσο αυτής του Σερ Ντόναλντ Στιούαρτ. Ένας μάρτυρας με καλά γνωστό χαρακτήρα υπερκαλύπτει την κατάθεση δέκα αγνώστων. Και αν υπάρχει κάποιος στην Ινδία που όλοι τον σέβονται για την αξιοπιστία του, αυτός είναι ο Υπεύθυνος έκδοσης του Pioneer. Θυμηθείτε ότι δεν υπήρχε, παρά μόνο μία υστερική γυναίκα που ισχυρίστηκε ότι ήταν παρούσα στην υποτιθέμενη ανάσταση και ότι το φαινόμενο ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε μέσω της επανάληψης. Παρ’ όλα αυτά, για σχεδόν 2000 χρόνια, αμέτρητα εκατομμύρια έχουν στηρίξει τη πίστη τους στην μαρτυρία αυτής της μίας γυναίκας – και αυτή δεν είναι απόλυτα αξιόπιστη.
ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΤΕ – και εργαστείτε αρχικά πάνω στο υλικό που έχετε και κατόπιν θα είμαστε οι πρώτοι να σας βοηθήσουμε να αποκτήσετε περισσότερες αποδείξεις. Μέχρι τότε, πιστέψτε με, θα παραμένω πάντα ειλικρινής σας φίλος,
Κουτ-Χούμι Λαλ Σινγκχ
Ένα σύντομο και άμεσο σχόλιο που μπορεί να γίνει αφορά φυσικά στον τρόπο με τον οποίο είναι γραμμένη η επιστολή και στη ποιότητα του περιεχομένου της. Ο αβασάνιστος τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται κάθε θέμα είναι αξιοθαύμαστος, όπως επίσης και η παρουσίαση τόσων και διαφορετικών πεδίων γνώσης. Χρησιμοποιεί και αναφέρει μεγάλες προσωπικότητες της επιστήμης, της φιλοσοφίας και του αποκρυφισμού, για να τονίσει και αποσαφηνίσει τα σημεία που επιθυμεί, επιδεικνύοντας μία μοναδική γνώση για τα επιστημονικά και φιλοσοφικά επιτεύγματα όλων όσων αναφέρει. Ας επεκταθούμε λίγο περισσότερο σε ορισμένες σημαντικές αναφορές που κάνει, ώστε να καταλάβουμε τον σκοπό της χρήσης τους.
Στη τρίτη παράγραφο της επιστολής του υπάρχει η φράση: «Η εμπειρική γνώση δεν χρονολογείται ακριβώς από το 1662, όταν ο Μπέικον, ο Ρόμπερτ Μπόιλ και ο Επίσκοπος του Τσέστερ, μετασχημάτισαν κάτω από το βασιλικό καταστατικό χάρτη το «Αόρατο Κολλέγιο» τους σε μία Εταιρεία για την προώθηση της εμπειρικής επιστήμης.» Τα άτομα στα οποία αναφέρεται ήταν μέλη του «Αόρατου Κολλεγίου» που αποτέλεσε τον πυρήνα δημιουργίας για την «Βασιλική Εταιρεία», την παλαιότερη επιστημονική οργάνωση στην Μεγάλη Βρετανία και μία από τις παλαιότερες στην Ευρώπη. Το 1662 είναι η χρονολογία ίδρυσής της και είναι ενδιαφέρον πως ο πλήρης της τίτλος ήταν Η Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου για την Βελτίωση της Φυσικής Γνώσης. Αποτελούνταν από αναζητητές που είχαν σκοπό να προωθήσουν το κίνημα της νέας φιλοσοφίας στην ερμηνεία της φύσης. Σύμφωνα με αυτή τη νέα μέθοδο, ο νους του ανθρώπου έπρεπε να εκπαιδευθεί και να προοδεύσει με σκοπό την ανανέωση της επιστήμης. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι ο Μαχάτμα αναφέρεται σε αυτή την Εταιρεία θέλοντας να τονίσει ότι η μελέτη της φύσης και των μυστικών της δεν ξεκίνησε - όπως πολλοί πίστευαν – στον σύγχρονο κόσμο, από τα μέλη της, αλλά και πριν από αυτή την ομάδα αναζητητών «…μία έμφυτη νοσταλγία για το απόκρυφο, μία παθιασμένη αγάπη για τη φύση και τη μελέτη της, είχαν οδηγήσει ανθρώπους κάθε γενεάς να προσπαθήσουν να διαλευκάνουν τα μυστικά της».
Μάλιστα κάνει αναφορά ακόμα και στον Αρχιμήδη λέγοντας πως οι έρευνές του αποτελούσαν συνέχεια συλλογισμών ανθρώπων που έζησαν σε εποχές μακρινές, πολύ πριν από αυτόν. «Η Ρώμη ήταν εκεί πριν να την ιδρύσει ο Ρωμύλος» όπως χαρακτηριστικά και μεταφορικά αναφέρει. Η ταύτισημε την Μία, Αρχέγονη Γνώση, που μεταφέρεται στο πέρασμα των αιώνων είναι αναπόφευκτη. Η Αιώνια Φιλοσοφία, η Θεοσοφία, ήταν εκεί πριν την αναζητήσουν οι άνθρωποι.
Η φράση «Η vril της ‘Επερχόμενης Φυλής’ ήταν κοινή ιδιοκτησία φυλών που τώρα έχουν εκλείψει» ίσως δημιουργεί ερωτηματικά. Ο όρος «vril» είναι δημιούργημα του συγγραφέα Μπούλβερ-Λύττον (1803-1873) που συνήθιζε να γράφει αποκρυφιστικά μυθιστορήματα. Το τελευταίο του μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1871 και είχε τον τίτλο Η Επερχόμενη Φυλή και σε αυτό περιγράφει με πολύ ζωντανό τρόπο αυτή την απίστευτη δύναμη («vril»), για την οποία κανείς αναρωτιέται πως την εμπνεύστηκε. Ο Μαχάτμα αναφέρει στην επιστολή του πως υπήρχαν φυλές στο παρελθόν που γνώριζαν να χρησιμοποιούν μια τέτοια δύναμη.
Ο Λύττον στο κεφάλαιο 9 του παραπάνω βιβλίου, περιγράφει μία δύναμη με την χρήση της οποίας οι φιλόσοφοι μπορούσαν να επηρεάσουν τις αλλαγές των θερμοκρασιών και του καιρού, να επηρεάσουν ζώα και φυτά. Λέει ότι ο φορέας της δύναμης μπορούσε να ελέγξει κάθε μορφή ύλης, έμψυχη ή άψυχη. Να καταστρέψει οτιδήποτε σαν μία αστραπή, αλλά και να αναπληρώσει ή να δώσει ζωή, ή ακόμα και να θεραπεύσει οποιαδήποτε ασθένεια, δίνοντας στον οργανισμό τη δυνατότητα ανάκτησης των φυσικών του δυνάμεων. Εάν μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Λύττον, αντίπαλοι στρατοί δύο φυλών χρησιμοποιούσαν τη δύναμη αυτή, θα μπορούσαν να εξαφανίσουν παντελώς, η μία την άλλη. Δεν μπορεί κανείς να μην κάνει μία αναλογία με την πυρηνική σχάση και φαίνεται ότι ο συγγραφέας περιγράφει κάτι τέτοιο.
Όπως επίσης, ανάλογη αναφορά κάνει και η Μπλαβάτσκυ στην σελίδα 208 του Θεοσοφικού Γλωσσάριου, σε μία δύναμη που της δίνει το όνομα «Mash-Mak». Εξηγεί: «Σύμφωνα με την παράδοση, είναι μία Ατλάντια λέξη της τέταρτης Φυλής που υποδηλώνει ένα μυστηριώδες Κοσμικό πυρ, ή μάλλον μια Δύναμη, η οποία όπως λεγόταν, ήταν ικανή να εκμηδενίσει σε ένα δευτερόλεπτο ολόκληρες πόλεις και να συντρίψει τον κόσμο». Είναι πολύ πιθανό ότι στους Ατλάντιους και στην Δύναμη που έλεγχαν αναφέρεται και ο Μαχάτμα, όταν αμέσως μετά μιλά για τους «γιγάντιους προγόνους» μας.
Εξηγώντας, σύντομα, τους όρους Himavats και Akasa, πρέπει να πω ότι και οι δύο είναι Σανσκριτικοί και σημαίνουν, «φορτωμένος με χιόνι» και «αστραφτερό φως» αντίστοιχα.
Ο πρώτος όρος ουσιαστικά αναφέρεται στα Ιμαλάια, ενώ ο δεύτερος στον αποκρυφισμό αντιστοιχεί με την αρχέγονη, άφθαρτη ουσία-αρχή.
Στη συνέχεια με την αναφορά του σε προσωπικότητες της αρχαιότητας και του μεσαίωνα, όπως ο Σωκράτης, ο Αρίσταρχος, ο Κοπέρνικος, ο Γαλιλαίος κλπ. τονίζει πως ο θρησκευτικός δογματισμός και η προκατάληψη του κόσμου διαπόμπευσαν κάθε τους ιδέα και επίτευγμα και οδήγησαν ακόμα και στην «δολοφονία» κάποιων από αυτούς.
Όσον αφορά τη θεά Σαρασβάτι που αναφέρει παρακάτω, η Μπλαβάτσκυ στη σελίδα 291 του Θεοσοφικού Γλωσσάριου μας λέει ότι «είναι η θεά της ομιλίας και της ιερής ή εσωτερικής γνώσης και σοφίας». Γι’ αυτό και η αναφορά στην Σαρασβάτι ως Ίσιδα της Αρίας φυλής, αφού η Ίσις λογίζεται ως η Αιγύπτια θεά της μυστικής γνώσης.
Σχετικά με τα φαινόμενα, στα οποία κάνει αναφορά προς το τέλος, αναφέρω και στην εισαγωγή μου ότι πρόκειται για υλοποιήσεις αντικειμένων που είχαν γίνει από την Μπλαβάτσκυ με τη βοήθεια των Μαχάτμας. Σε κάποιο άρθρο επόμενων τευχών του περιοδικού θα έχουμε την ευκαιρία να επεκταθούμε σε αυτά, μια και επί του παρόντος δεν είναι τα συγκεκριμένα φαινόμενα που έχουν σημασία στη προσέγγιση της επιστολής που κάνουμε.
Ο Σερ Ντόναλντ Στιούαρτ ήταν ένας διακεκριμένος στρατιωτικός του βρετανικού Στρατού στην Ινδία με ιστορικό ηρωικών, αλλά κυρίως υπευθύνων πράξεων, και η αναφορά στο όνομά του γίνεται από τον Μαχάτμα προκειμένου να δείξει στον Σίννεττ ότι και αυτός, στο πεδίο της δικής του δραστηριότητας –όντας εκδότης- πρέπει να δείξει την ανάλογη υπευθυνότητα. Όσο για την υστερική γυναίκα, είναι μάλλον σαφές ότι γίνεται αναφορά στην Μαρία Μαγδαληνή.
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω την προτροπή του Μαχάτμα Κουτ-Χούμι στον Σίννεττ, να εργαστεί πρώτα με το υλικό που έχει στη διάθεσή του και κατόπιν θα του δοθεί και άλλο. Αυτό που εμείς πρέπει να κατανοήσουμε είναι πως η πραγματική γνώση είναι κάτι που κατακτάται βήμα προς βήμα και μάλιστα αργά. Ένας σοβαρός ερευνητής θα πρέπει να κάνει σταθερά και θεμελιωμένα βήματα προόδου στη μελέτη του, αλλιώς θα δημιουργήσει ένα «κτίσμα» στον νου του, εύκολο να καταρρεύσει στο πρώτο ταρακούνημα από τις αμέτρητες «εξωτερικές σεισμικές δονήσεις» που προκαλεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η επιρροή που ασκείται από κάθε τεχνοκρατικό ή «ιδεοπλαστικό» μέσο, στη διάθεση των πολιτικών-οικονομικών-θρησκευτικών «αρχόντων»αυτού του κόσμου.
Γιώργος Γεωργιάδης
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1. The Mahatma Letters to A.P. Sinnett, compiled by A.T. Barker – Theosophical University Press Edition
2. The Mahatmas and their Letters, by Geoffrey A. Barborka – Theosophical Publishing House, Adyar, 1973