Οι Θεόσοφοι και οι Απόκρυφες Δυνάμεις του Ανθρώπου | Λέσλι Πράις
Στα χέρια μας έχει φτάσει η εικόνα ενός ανθρώπου με στολή, στον οποίο κατά κάποιο τρόπο χρωστάμε την ίδρυση της Θεοσοφικής Εταιρίας, το 1875 στη Νέα Υόρκη. Υπάρχει μια καταπληκτική καταγραφή των πρώτων χρόνων της Θεοσοφικής Εταιρίας από τον πρόεδρό της Χένρι Όλκοττ, του οποίου το πορτραίτο βρίσκεται σε αυτήν την αίθουσα. Θα αναφέρω κάποια αποσπάσματα από τις Σελίδες ενός Παλαιού Ημερολογίου, του Χένρι Όλκοττ (1ος τόμος): «Την βραδιά της 7ης Σεπτεμβρίου, ο κος Φελτ παρουσίασε μια ομιλία του με θέμα Ο Χαμένος Κανόνας της Αναλογίας των Αιγύπτιων. Ήταν ένας καταπληκτικός συντάκτης και είχε ετοιμάσει μια σειρά από εκλεκτά σχέδια για να εξηγήσει τη θεωρία του, ότι ο κανόνας της αρχιτεκτονικής αναλογίας που χρησιμοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους και επίσης από τους μεγάλους αρχιτέκτονες της Ελλάδας, διατηρούταν στα ιερογλυφικά ενός ναού, στην Κχέμι… Ο αείμνηστος Δρ. Σέθ Πάνκοστ, με μάστερ του Πανεπιστημίου της Φιλαδέλφειας και πολυμαθής Καβαλιστής, βρισκόταν εκεί και αμφισβήτησε κατηγορηματικά τον κο Φελτ, ως προς το εάν θα μπορούσε να αποδείξει πρακτικά την τέλεια γνώση του σχετικά με τις απόκρυφες δυνάμεις που κατείχαν οι αληθινοί αρχαίοι μάγοι και επίσης την επίκληση των πνευμάτων από τα βάθη του κενού. Ο κος Φελτ απάντησε, το ίδιο κατηγορηματικά, ότι το είχε κάνει και θα μπορούσε να το κάνει αυτό, με τον αλχημικό κύκλο του. 
Ο Δρ. Σαντούτσι έγραψε αυτά τα λόγια στον πρόλογό του, σε μια αναφορά 80 σελίδων, με τίτλο «Αστρική Προβολή ή, η Απελευθέρωση του Διπλού Αιθερικού και τα Έργα της Πρώιμης Θεοσοφικής Εταιρίας.» Αυτό το έργο ήταν μία συλλογή κειμένων που έγινε από τον Τζων Πάτρικ Ντέβενι, έναν δικηγόρο από την Νέα Υόρκη ο οποίος, επίσης, έχει παρουσιάσει ομιλίες εδώ.
Ο Πάτρικ είπε: «Υπήρχε ένα υπόγειο ρεύμα από πρακτικές αποκρυφισμού ή μαγείας μεταξύ των μελών της Θεοσοφικής Εταιρείας στη Νέα Υόρκη, κάτι που σήμερα σε μεγάλο βαθμό αγνοείται. Αυτές οι πρακτικές και η δημόσια υπεράσπισή τους ήταν σε έντονη αντίθεση με τις μεταγενέστερες διακηρύξεις της Εταιρείας και αυτό είναι ένδειξη μιας ασυζήτητης σημαντικής αλλαγής στην κατεύθυνση (ή τουλάχιστον στον τρόπο διάδοσης των ιδεών) εντός της Θ.Ε. Μια πλευρά αυτής της πρακτικής εργασίας, η προβολή του διπλού αιθερικού ή αστρικού σώματος, είναι ιδιαίτερα καλά τεκμηριωμένη και θα εξετασθεί εδώ.»Μια από τις δυνάμεις που ενδιέφεραν την πρώιμη Θεοσοφική Εταιρεία ήταν η αστρική προβολή. Άλλα από τη αρχή υπήρχαν διαφορές στην προσέγγιση αυτών των απόκρυφων δυνάμεων. Μεταξύ των ιδρυτών της Θ.Ε. ήταν η μέντιουμ Έμμα Χάρντινγκε Μπρίττεν, οποία υποστήριξε μία νέα σχολή προφητών, εκπαιδευμένων σε μεντιουμιστικές γραμμές, και ήρθε σε πολύ μεγάλη σύγκρουση με την Μαντάμ Μπλαβάτσκυ. Πράγματι, οι δύο κινήσεις, η Σύγχρονη Θεοσοφία και ο Πνευματισμός, παραμένουν σε σύγκρουση μέχρι σήμερα. Η κα Μπρίττεν εξέδωσε το 1876 ένα περίεργο βιβλίο με τίτλο Μαγική Τέχνη.
Με αυτό και με το μυθιστόρημά της, Ghostland, η κα Μπρίττεν διεκδίκησε τον τίτλο της αυθεντίας στον αποκρυφισμό. Ο Μαρκ Ντέμαρεστ, ένας αμερικανός ακαδημαϊκός, μέσω της έρευνάς του ανέφερε στην ιστοσελίδα www.ehbritten.org ότι είχε ανακαλύψει τα ίχνη της Μαγικής Τέχνης και σε άλλους συγγραφείς του 19ου αιώνα, ιδιαίτερα σε έναν υποτιθέμενο αποκρυφιστή, τον «Σεβαλιέ Λουί» τον οποίο μπορεί και να γνώριζε η κα Μπρίττεν.
O Μαρκ πρόσφατα ανακάλυψε ένα, έως τώρα άγνωστο άρθρο εφημερίδας από το 1875, σχετικά με τις πρώιμες δραστηριότητες μαγείας των ιδρυτών της Θεοσοφικής Εταιρίας. Αυτό θα εμφανιστεί τον επόμενο χρόνο στο καινούριο τεύχος του περιοδικού Θεοσοφική Ιστορία [σημ. μτφ.: δείτε σχετικές πληροφορίες για το περιοδικό Theosophical History στο τέλος του άρθρου ή στην ιστοσελίδα www.theohistory.org]
Ποιες ήταν οι φιλοσοφικές ρίζες της έρευνας που έκαναν οι Θεόσοφοι για απόκρυφες δυνάμεις; Μέχρι η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ και ο Συντ/χης Όλκοττ να φύγουν για την Ινδία, στα τέλη του 1878, οι ρίζες αυτές ήταν ουσιαστικά Δυτικές. 
Σε αυτό το γεγονός δίνεται έμφαση και από τον γνωστό ακαδημαϊκό αυτού του χώρου, Δρ. Νίκολας Γκούντρικ-Κλαρκ, του οποίου σας συστήνω την ανθολογία κειμένων της Μπλαβάτσκυ, που έχει κάνει.
Το 1878 η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ αποφάσισε να μετακομίσει από την Αμερική στην Ινδία και για αυτό τον λόγο έκανε αίτηση για ένα διαβατήριο.
Είμαι ευγνώμων στον Μαρκ Ντέμαρεστ ο οποίος, ειδικά για αυτή την διάλεξη, μας έδωσε ένα αντίγραφο αυτής της αίτησης, την οποία αμφιβάλλω αν έχει δει ποτέ κανείς σε αυτή τη χώρα. Θα δείτε ότι στην φυσική περιγραφή, η Μπλαβάτσκυ περιγράφεται να έχει μεγάλο στόμα. Στις πρώτες γραμμές διαβάζουμε: «Εγώ, η Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ, ορκίζομαι ότι γεννήθηκα στη Ρωσία στις 31 Ιουλίου 1839, ή περίπου τότε, ότι είμαι πολιτογραφημένη και πιστή πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών και ότι πρόκειται να ταξιδεύσω στο εξωτερικό…»
Βλέπει κανείς τι λάθος υπάρχει σε αυτή την δήλωση; Η Μπλαβάτσκυ παρουσιάζεται ότι είναι 5 χρόνια νεώτερη από όσο πραγματικά ήταν. Αλλά η αντίπαλός της η κα Μπρίττεν «το είχε τραβήξει» περισσότερο. Ο Ρόμπερτ Μάθιερσεν, συγγραφέας το 2001 μιας σημαντικής μονογραφής, με τίτλο Οι Αθέατοι Κόσμοι της Έμμα Χάρντινγκε Μπρίττεν, σημείωσε:
«Η Έμμα παρέμεινε στην Αγγλία μέχρι το 1854 ή τις αρχές του 1855, όταν και ήταν 31 χρονών. Τότε έφυγε από την Αγγλία και δεν γύρισε για τα επόμενα 10 χρόνια. Ωστόσο, στα λίγα μέρη που ανέφερε πόσο χρονών ήταν όταν έφυγε από την Αγγλία, ή έκανε υπαινιγμούς για την ηλικία της, με επιμονή έλεγε ότι ήταν περίπου 20 χρονών τότε. Πραγματικά, σε μία πηγή – μία εξαιρετικά σημαντική πηγή σύμφωνα με όσα ακολουθούν – φαίνεται να γράφει ότι γεννήθηκε στις 2 Μαΐου του 1823. Αφού αυτό είναι και το μοναδικό σημείο που γνωρίζω, όπου η Έμμα καταχωρεί την ημερομηνία γέννησής της, θα το θεωρήσω αξιόπιστο, παρότι δεν είναι και το ισχυρότερο αποδεικτικό στοιχείο που θα μας βεβαιώσει ότι γεννήθηκε τότε.»
Αυτό το Πιστοποιητικό Γέννησης βρέθηκε κατά σύμπτωση στο αρχείο της πόλης Τάουερ Χάμλετς από τον Τζον Κλαρκ που κάποτε δούλεψε στο γραφείο έκδοσης του περιοδικού Theosophist, στο Άντυαρ. Ο Μαρκ
μου έστειλε επίσης τα χαρτιά πολιτογράφησης της Μπλαβάτσκυ, με τα οποία αιτήθηκε επιτυχώς για την Αμερικανική υπηκοότητα. [Δείτε δεξιά σελίδα] Μετά την άφιξη της Μαντάμ Μπλαβάτσκυ και του Συντ/χη Όλκοττ στην Ινδία, το 1879, υπήρξε μια συρροή από νέες ανατολικές διδασκαλίες. Μία ομάδα διδασκαλιών πυροδοτήθηκε από τις έρευνες ενός Άγγλου, μέλους της Θ.Ε., του Φ.Γ.Χ. Μάιερς, του οποίου το πιστοποιητικό εγγραφής μέλους διατηρείται ακόμη με ένα εντελώς λάθος γραμμένο μικρό όνομα!
Ακόμα περισσότερη ανατολική διδασκαλία μεταβιβάστηκε μέσω των επιστολών των Διδασκάλων που παραλήφθηκαν από τους Χιουμ και
Σίννεττ. Και όταν η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ εγκαταστάθηκε στην Αγγλία το 1887, υπήρξε μια ακόμα μεγαλύτερη εξάπλωση των γραπτών της, ειδικά της «Μυστικής Δοξασίας» και της «Φωνής της Σιγής» με αξιοσημείωτες συνάφειες με τον Βουδισμό Μαχαγιάνα. Μέχρι τότε είχαν εμφανιστεί και άλλες διάφορες προσεγγίσεις των απόκρυφων δυνάμεων. Ο Μάιερς είχε γίνει ο πνευματικός ηγέτης της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών που ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1882. Η Εταιρεία αυτή έκανε το 1885 μια αρνητική αναφορά για τα Θεοσοφικά φαινόμενα, μια αναφορά που ήταν κοινώς αποδεκτή μέχρι και το 1986, όταν ο Δρ. Βέρνον Χάρρισον δημοσίευσε μία έκθεση των περιορισμών που είχε. Ο Δρ. Χάρρισον είχε ξεκινήσει την έρευνά του όταν του ζητήθηκε να δώσει μία διάλεξη σε αυτόν τον χώρο το απόγευμα μιας Κυριακής.
Η Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών ήλπιζε να περάσει τις απόκρυφες δυνάμεις από το φάσμα της επιστημονικής έρευνας. Θα επιστρέψουμε σύντομα στη φυσική έρευνα. Οφείλουμε να σημειώσουμε μία άλλη, λίγο διαφορετική γραμμή, την αναγέννηση της τελετουργικής μαγείας για την απελευθέ- ρωση των απόκρυφων δυνάμεων. Αρκετοί Θεόσοφοι έγιναν εξέχοντα μέλη στο Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής. Αλλά η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ δεν υποστήριξε αυτή την κίνηση και δημιούργησε το δικό της εσωτερικό σχολείο της Θεοσοφικής Εταιρείας. Από τότε, σχεδόν όλες οι Θεοσοφικές Εταιρείες, όσο κι αν απομακρύνθηκαν από τις πίστεις των ιδρυτών, είχαν εσωτερικά σχολεία στα οποία γινόταν μία πολύ προσεκτική διάκριση μεταξύ των απλών ψυχικών δυνάμεων και της πραγματικής πνευματικής εξέλιξης.
Μπορεί να φαίνεται ότι τώρα πια ήταν όλα όπως έπρεπε στην αρμονική ανανέωση της έρευνας για το σωστό είδος απόκρυφων δυνάμεων στην Θ.Ε., υπήρξε όμως ένα νέο ρεύμα που θα προκαλούσε προβλήματα. Ο Κος Σίννεττ, ένας από τους αποδέκτες των αυθεντικών επιστολών των Διδασκάλων, αρνήθηκε να παίρνει περαιτέρω οδηγίες μέσω της Μαντάμ Μπλαβάτσκυ.
Στράφηκε αρχικά σε υποκείμενα υπνωτισμού που παρήγαγαν αποκαλύψεις όταν εκστασιάζονταν και αργότερα άρχισε να εκδίδει αποκαλύψεις
από μέντιουμς όπως ο Ρόμπερτ Κινγκ, μερικές φορές στο όνομα της Στοάς του Λονδίνου, ενός αυτόνομου σώματος μέσα στη Θ.Ε. Αυτό το ρεύμα το αποκαλούμε Νέο-Θεοσοφία.
Υπήρξε ένας άνθρωπος ο οποίος απέρριψε και την ηγεσία των Διδασκάλων και τουλάχιστον αρκετή από τη Νέο-Θεοσοφία. Αυτός ήταν ο Τ.Ρ.Σ.
Μιντ, ο οποίος ήταν προσωπικός γραμματέας της Μαντάμ Μπλαβάτσκυ μέχρι τον θάνατό της το 1891. Ο Μιντ ήταν εμπνευσμένος από την μυστικιστική ανάταση των αρχαίων Γνωστικών, Θεουργών και Ερμητιστών.
Στα χρόνια μετά τον θάνατο της Μπλαβάτσκυ, μία νέα και μακρόβια πηγή αποκαλύψεων εμφανίστηκε στη Θ.Ε. Ο Τσαρλς Γουέμπστερ Λιντμπίτερ, ένας θεόσοφος με ικανότητες διόρασης, είχε αρχικά την υποστήριξη του Σίννεττ και κατόπιν της Άννι Μπέσαντ, η οποία μετά το 1907 έγινε πρόεδρος της Θεοσοφικής Εταιρείας με έδρα το Άντυαρ.
Η έρευνα, μέσω του Λιντμπίτερ επικεντρώθηκε κατά καιρούς σε Χριστιανικές προελεύσεις (που ενδιέφεραν τον Μιντ), προηγούμενες ζωές εξεχόντων Θεόσοφων (που ενδιέφεραν εξέχοντες Θεόσοφους) και την απόκρυφη πλευρά της χημείας. Στις επάλξεις της τελευταίας προσπάθειας ήταν ο Γουίλιαμ Κρουκς, ο σπουδαιότερος επιστήμονας που έγινε ποτέ μέλος της Θ.Ε., που υπήρξε αδελφός μας από το 1883 μέχρι τον θάνατό του.
Στα μέσα του εικοστού αιώνα, η Θεοσοφική εργασία σχετικά με τις απόκρυφες δυνάμεις του ανθρώπου έφθασε στην ακμή της. Υπάρχουν ακόμα και σήμερα άνθρωποι που θυμούνται τον Λόρενς Μπέντιτ, έναν ψυχίατρο, και την Φοίβη Δάφνη Πέιν, μία θεραπεύτρια που εργαζόταν με παιδιά. Η Φοίβη ήταν επίσης διορατική.
H Φοίβη αρχικά εμφανίστηκε σαν συντελεστής του περιοδικού The Theosophist τον Ιούνιο του 1936 με το άρθρο «Υγεία και το Αιθερικό Σώμα». Το 1938 εξέδωσε το κλασσικό της έργο Οι Απόκρυφες Δυνάμεις του
Ανθρώπου, ένας τίτλος που ηθελημένα έχει σχέση με τον 3ο σκοπό της Θεοσοφικής Εταιρείας. Το βιβλίο εκδίδεται ακόμα και σήμερα με τον τίτλο Οι Απόκρυφες Δυνάμεις της Ανθρωπότητας. Κατόπιν εκδόθηκε ένα βιβλίο που έκανε μαζί με τον Λόρενς, το 1943, με τίτλο Η Ψυχική Αίσθηση.
Δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε την ιδιάζουσα φύση των ισχυρισμών της μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της Θ.Ε. Η Φοίβη ισχυριζόταν ότι είχε διάφορες ψυχικές ικανότητες, συμπεριλαμβανομένης της επαφής με ανθρώπους που είχαν πεθάνει, ακόμα κι αν δεν την επεδίωκε. Τέτοιου είδους επικοινωνίες, αν γίνει μια αυστηρή ερμηνεία των επιστολών των Διδασκάλων, δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν, ακόμα κι αν αυτή εξασκούσε θετικό ψυχισμό, όπως τον αποκαλούσε, σε αντίθεση με τον ευρέως διαδεδομένο αρνητικό ψυχισμό που είχε συναντήσει στον Πνευματισμό.
Φυσικά υπήρχαν και άλλοι διορατικοί στην Εταιρεία. Υπήρχε ο Τζέφρι Χόντσον και πριν από αυτόν ο Τ.Γ. Λιντμπίτερ που πέθανε το 1934. Σε αντίθεση με την Φοίβη, αυτός υποστήριζε ότι είχε προσωπική επαφή με τους Διδασκάλους και ότι είχε παραλάβει από αυτούς αποκαλύψεις για πολλά θέματα, όπως για την προέλευση του Χριστιανισμού και για τους κατοίκους του Άρη. Αυτές έγιναν αποδεκτές από πολλούς ανθρώπους ως δεσποτικές, αλλά είναι αξιοπρόσεκτη η παντελής απουσία τους από τα βιβλία της Φοίβης.
Όπως η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ και η Έμμα Χάρντινγκε Μπρίττεν, έτσι και η Φοίβη είχε μια ευαισθησία στις μη ανθρώπινες οντότητες. Η σύγχρονη Θεοσοφία πάντα έστρεφε την προσοχή της σε αυτές. Η φυσική έρευνα, γενικότερα, όχι.
Η Ψυχική Αίσθηση ήταν το πρώτο Βρετανικό βιβλίο σχετικά με την χρήση των τσάκρας από την φυσική έρευνα, ως ένα εννοιολογικό εργαλείο. Ήταν ήδη γνωστά σε Θεόσοφους συγγραφείς και ο Χέρβαρντ Κάρινγκτον που τότε έμενε στην Αμερική, είχε ήδη γράψει για αυτά. Ο όρος «τσάκρας» δεν είχε εμφανιστεί στο περιοδικό της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών μέχρι τον Άρθουρ Έλλισον, το 1962, χρονικό διάστημα κατά το οποίο, όπως θα δούμε, είχε επηρεάσει την ζωή της Φοίβης.
Η Φοίβη ισχυρίστηκε και κάτι άλλο στο βιβλίο της, του 1950, με τίτλο Αυτός ο Κόσμος και Αυτό. Ότι είχε την ικανότητα να παρευρίσκεται σε πνευματιστικές συγκεντρώσεις και σε αντίθεση με όλα τα άλλα μέντιουμς, να γνωρίζει τι πραγματικά συμβαίνει. Θεωρούσε ότι η συναίσθηση και το όραμά της ήταν ανώτερα από των άλλων. Μάλιστα μπορούσε κατά περίπτωση να προκαλέσει την δημιουργία πλαστών επικοινωνιών.
Αυτή ήταν πράγματι μία αξιοπρόσεκτη δύναμη. Αν ήταν πραγματική, έκανε την Φοίβη να έχει δυνητικά μια ανυπολόγιστη χρήση στην ψυχική έρευνα, αν και στην πραγματικότητα πολύ λίγη τυπική έρευνα φαίνεται να έχει γίνει για αυτήν από οποιονδήποτε.
Είναι προφανές ότι και η Φοίβη και ο Λόρενς είχαν βρει από το 1930 ένα ταιριαστό δίκτυο στην Αγγλία, στο Κέντρο Θεοσοφικής Έρευνας και στις Ομάδες του. Το Κέντρο Θεοσοφικής Έρευνας ήταν μία μοναδική υλοποίηση χωρίς τίποτα ανάλογο σε καμία άλλη χώρα. Ήταν τόση η δύναμη της Θ.Ε. εδώ, που είχε την ικανότητα να προσελκύει και να διατηρεί ένα αριθμό επιστημόνων, γιατρών κλπ. για αρκετές δεκαετίες. Οι Μπέντιτς έγραψαν και αρχικά πειραματίστηκαν ανεπίσημα στο Κέντρο, ειδικότερα με την Ομάδα Ιατρικής Έρευνας, στην οποία ο Λόρενς ήταν πρόεδρος από το 1947 έως το ‘51. Ένας από τους καρπούς αυτής της εργασίας ήταν το ομαδικό βιβλίο Κάποιοι μη Αναγνωρίσιμοι Παράγοντες στην Ιατρική, που εκδόθηκε το 1939.
Ας επικεντρωθούμε για λίγο στον Λόρενς. Γεννήθηκε στην Μασσαλία της Γαλλίας, το 1898, από Αμερικανούς και Βρετανούς γονείς. Η μητέρα του έγινε μέλος της Θ.Ε. το 1898 και αυτός το 1912. Το πρώτο του βιβλίο, το 1926, ήταν το Μία Αναγέννηση της Θεραπευτικής, αλλά ήδη είχε παρουσιαστεί το 1923 μία επιστολή του στο The Theosophist σχετικά με την νιότη και το sex, ενώ ακολούθησαν και άλλες σχετικά με την επιστήμη, την θεραπευτική και τον φασισμό. Κατά την διάρκεια της προεδρίας του στο Αγγλικό τμήμα της Θ.Ε., από το 1958 έως το ‘61, είχε ήδη αποκτήσει μεγάλη θεοσοφική εμπειρία.
Σαν ψυχίατρος ο Λόρενς είχε επηρεαστεί από τον Ε. Γκράχαμ Χάουι που ήταν πιθανά ο άνθρωπος με τον οποίο εκπαιδεύθηκε στην ανάλυση. Οι Μπέντιτς συνάντησαν τον Γιουνγκ και το 1947 έγραψαν μία εισαγωγή στην αναλυτική ψυχολογία, αλλά αν και το όνομα του Γιουνγκ αναφέρεται συχνά στα γραπτά τους, δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα το ρεύμα του Γιουνγκ στο Ηνωμένο βασίλειο. Ένα προφανές πρόβλημα ήταν ότι, αν και ο Γιουνγκ ήταν Γνωστικός και κάτι σαν πρακτικός αποκρυφιστής, δεν συμπαθούσε ιδιαίτερα τη δομή της Θεοσοφίας των ημερών του.
Ο Λόρενς συχνά επέλεγε να περάσει την διδασκαλία του μέσω δοκιμίων και είχε μία κριτική, αλλά ταυτόχρονη συμπαθητική άποψη για την Σύγχρονη Θεοσοφία. Παρά το έντονο προσωπικό του ενδιαφέρον για την διδασκαλία του Κρισναμούρτι, ήταν φανερό τόσο στον Λόρενς όσο και σε άλλους, ότι υπήρχε μία παρερμηνεία στο θέμα του Μεσσία, όπως αποκαλούνταν. Παρά την, ή μάλλον εξαιτίας, της διορατικότητας της συζύγου του, ήταν επίσης σκεπτικιστικός για τις διορατικές αποκαλύψεις της ιστορίας.
Ήταν έντονα ευαίσθητος προς τις συνειδησιακές αλλαγές που είχαν συμβεί από τον καιρό της Μπλαβάτσκυ. Το 1948 στην διάλεξη «Μπλαβάτσκυ» παρουσίασε το θέμα Αδάμ ο Άσωτος Υιός, το 1965 παρουσίασε Το Μεταμορφώμενο Πρόσωπο της Θεοσοφίας και το 1973 το θέμα Τα Μυστήρια Σήμερα. Είχε μία ιδιαίτερη αμφιβολία για το μέλλον των τελετουργικών παρουσιάσεων των εσωτερικών αληθειών.
Η θέση του ήταν ευαίσθητη. Κάποιες φορές υπερασπιζόταν τον εαυτό του με την άμυνα «Μπέσαντ». Θα έγραφε «…όπως η Δρ. Μπέσαντ είπε…». Κάποιες φορές αναφερόταν στην Μπλαβάτσκυ. Σε Θεοσοφικά θέματα το ζεύγος Μπέντιτ συχνά αναγνώριζε την καθοδήγηση του Ε.Λ. Γκάρντνερ.
Οι Μπέντιτς είχαν ένα ιδιαίτερο δεσμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έδωσαν διαλέξεις εκεί το Φθινόπωρο του 1957 και έζησαν εκεί από το 1961 έως το ‘65, πρώτα σαν μέλη του προσωπικού της έδρας και κατόπιν στο Οχάι, όπου ο Λόρενς ήταν διευθυντής σπουδών στο Ινστιτούτο Θεοσοφίας Κρότωνα. Η Φοίβη πέθανε στις 13 Απριλίου του 1968 και ο Λόρενς στις 20 Σεπτεμβρίου του 1974 στο Κοινοτικό Νοσοκομείο του Οχάι Βάλλεϊ στη Καλιφόρνια. Έπαθε εγκεφαλικό κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στη κουζίνα με θεόσοφους φίλους, από τους οποίους ένας έδωσε μία διάλεξη εδώ το 2007. Οι πωλήσεις των βιβλίων και οι εγγραφές των ομιλιών τους μπορεί και να έχουν ξεπεράσει τις αντίστοιχες στην Αγγλία.
Μετά τον θάνατο του Λόρενς το Αμερικανικό τμήμα εξέφρασε τη συμπάθειά του στον γιο και την κόρη του. Είμαστε ευτυχείς που η Ντήιρντρε, η κόρη του, και ο γιος του βρίσκονται εδώ σήμερα μαζί μας. Οι Μπέντιτς ήταν αξιοσέβαστοι εργάτες της ψυχικής έρευνας μεταξύ, περίπου, του 1939 και του 1961. Ο Λόρενς έκανε περιστασιακά ανασκοπήσεις βιβλίων στο περιοδικό της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, όπως επίσης και στο Φως (το περιοδικό του Κολλεγίου Ψυχικών Μελετών). Πράγματι τα βιβλία τους βρίσκονταν στις λίστες ανάγνωσης του Κολλεγίου Ψυχικών Μελετών, ενώ το έργο Αυτός ο Κόσμος και Αυτό εγκωμιάστηκε από τον πρόεδρο του Συλλόγου Πνευματιστών της Μεγάλης Βρετανίας, Χάντερ Μάκιντος. Η μικρή τους πραγματεία για το αιθερικό σώμα, με τίτλο Άνθρωπος Ενσαρκώνει, επαινέθηκε παρομοίως από τον Φράνσις Μπανκς, ηγέτη της νέας Αδελφότητας Εκκλησιών για την Ψυχική Μελέτη.
Ωστόσο μία κρίση ξέσπασε στη Θεοσοφική Εταιρεία και μία περιγραφή για αυτήν παρουσιάστηκε από τον Άρθουρ Έλλισον στην διάλεξη «Μπλαβάτσκυ». Μία νέα γενιά στο Κέντρο Θεοσοφικής Έρευνας, του οποίου η Επιστημονική Ομάδα είχε πρόεδρο τον Δρ. Έλλισον, έκανε δοκιμές σε διορατικούς. Ήθελαν να δουλέψουν με την πιο γνωστή διορατική στην Θ.Ε., την Φοίβη. Αυτή αρνήθηκε. Νέες θεωρητικές εργασίες επίσης αμφισβήτησαν το μοντέλο που παρουσιάστηκε στο βιβλίο Άνθρωπος Ενσαρκώνει. Υπήρχαν μεγαλύτερα ιστορικά και επιστημονικά προβλήματα στην αποτίμηση του πρώιμου θεοσοφικού έργου (βιβλία), στο οποίο βρέθηκαν ανακολουθίες.
Μετά τον θάνατο της Φοίβης και κατόπιν του Λόρενς, η επιρροή τους στη Θ.Ε. και στον κόσμο γενικότερα, φυσικά μειώθηκε. Μερικά βιβλία συνέχισαν να τυπώνονται από το Αμερικανικό τμήμα της Θ.Ε. αλλά το είδος της εργασίας που τους ενδιέφερε σε σχέση με τον τρίτο σκοπό – ένας συνδυασμός θεραπευτικής, πρακτικών πειραμάτων, μεταφυσικής ανάλυσης και στοχασμού - γινόταν όλο και λιγότερο στην Εταιρεία. Όλα όσα έγραψαν οι Μπέντιτς μπορεί κανείς ακόμα να τα διαβάσει και να κερδίσει από αυτό. Πιστεύω πως σήμερα θα είχαν ακολουθήσει πρόθυμα τα πολλά νέα ρεύματα γνώσης που παρουσιάζονται συχνά στο πρόγραμμα
της Θ.Ε. Ενώ θα ήθελα να σας προτρέψω να διαβάσετε τους Μπέντιτς, θα ήθελα επίσης να σας απευθύνω αυτό το ερώτημα: πως θα μπορούσε η Θεοσοφική Εταιρεία να εκπληρώσει τον Τρίτο Σκοπό της στην γενιά μας;
Σύμφωνα με τον Δρ. Έλλισον, το κύμα θεοσοφικής έρευνας επρόκειτο να περάσει, τουλάχιστον σε κάποια έκταση, στο νέο Επιστημονικό και Ιατρικό Δίκτυο, γιατί η Θ.Ε. το 1960 ήταν ανεπαρκώς ανοικτή σε νέα ευρήματα. Η Εταιρεία Επιστημονικής Εξερεύνησης, με έδρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ένα ακόμα σώμα όπου λαμβάνει χώρα τέτοιου είδους έρευνα. Ο Δρ. Γιαν Στήβενσον, ένα εξέχον μέλος της Εταιρείας Επιστημονικής Εξερεύνησης και πρωτοπόρος ακαδημαϊκός ερευνητής της μετενσάρκωσης, έχει εν μέρει θεοσοφικό υπόβαθρο.
Μπορεί να ρωτήσετε: δεν θα έπρεπε να είχαμε έναν ορισμό για αυτές τις απόκρυφες δυνάμεις του ανθρώπου, στην αρχή αυτής της ομιλίας; Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουν τον τρίτο σκοπό της Θ.Ε.: Να εξερευνούμε τους ανεξήγητους νόμους της φύσης και τις απόκρυφες δυνάμεις του ανθρώπου. Αλλά ποιες δυνάμεις εννοούμε; Θα ήθελα να κλείσω με αυτά που έγραψε για αυτές τις δυνάμεις ο Δρ. Λόρενς Μπέντιτ, σε ένα από τα τελευταία του δοκίμια, το οποίο μπορούμε να βρούμε στην ανθολογία Τα Μυστήρια Σήμερα.
Ο Δρ. Μπέντιτ υποστηρίζει ότι «η μεγαλύτερη δύναμη του ανθρώπου είναι το να γίνει αυτό που είναι». «Αυτός ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να δούμε τους εαυτούς μας» πρόσθεσε, «είναι πολύ πιο χρήσιμος από το να σκεφτούμε τις απόκρυφες δυνάμεις του ανθρώπου σε σχέση με την διόραση, την μαγική ικανότητα, ακόμα και την θεραπευτική δύναμη ή το ξύπνημα της Κουνταλίνι. Αυτές είναι συμπτωματικές σίντις [σημ. μτφρ.: εσωτερικές δυνάμεις], όχι τόσο σημαντικές σε σύγκριση με το γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι το μοναδικό, ή τουλάχιστον το πρώτο πλάσμα στην δική μας σκάλα εξέλιξης...».
Οι Μπέντιτς έζησαν την εποχή της εμφάνισης της ψυχολογίας του βάθους, του Φρόιντ, του Άντλερ και του Γιουνγκ, όπως επίσης και στην εποχή του Αβραάμ Μάσλοου και της αυτο-πραγμάτωσης. Η κίνηση της διαπροσωπικής ψυχολογίας μόλις ξεκινούσε. Εάν βρίσκονταν μαζί μας σήμερα, υποψιάζομαι ότι θα καλωσόριζαν τις τελευταίες εξελίξεις στις μελέτες του εγκέφαλου και της συνείδησης, και την αλλαγή πέρα από τα υλιστικά μοντέλα του νου. Χωρίς να αγνοούν την αρχαία σοφία, αλλά προσθέτοντας σε αυτήν, όπως έκανε και η Μπλαβάτσκυ, την επιστήμη των ημερών της.
Πρέπει όμως να είμαστε προσεκτικοί με αυτές τις απόκρυφες δυνάμεις, και αυτό ήταν ένα μάθημα που έμαθε ο Συντ/χης Όλκοττ και οι συνάδελφοί του πολύ γρήγορα. Όπως βλέπουμε στο ημερολόγιό του: «Αυτό που περιμέναμε από το πρακτικό πείραμα που μας παρουσίασε ο Φελτ, σχετικά με την ύπαρξη των Στοιχειακών, αποδείχτηκε μία απόλυτη και εξευτελιστική απογοήτευση. Ότι κι αν έκανε προς αυτή την κατεύθυνση, δεν κατάφερε να μας δείξει τίποτα, ούτε καν την ακρούλα της ουράς του μικρότερου πνεύματος της Φύσης. Μας άφησε στην κοροϊδία των Πνευματιστών και κάθε άλλης τάξης σκεπτικιστών. Ήταν ένας άνθρωπος με ιδιάζουσες ικανότητες και είχε κάνει μία, όπως έδειχνε, αξιοσημείωτη ανακάλυψη… Από τη μεριά μου, πιστεύω ότι είχε κάνει αυτό που ισχυρίστηκε και ότι αν είχε μία συστηματική ακολουθία σε αυτά που έκανε αρχικά, το όνομά του θα ήταν μεταξύ των γνωστότερων στην εποχή του». Αυτό ήταν το πείραμα, για το οποίο η βρεφική Θ.Ε. πλήρωσε $100 στον Φελτ! Αλλά κοιτάζοντας στο μέλλον, ένας μεγάλος αριθμός Θεόσοφων συμμετείχε στην ίδρυση του Επιστημονικού και Ιατρικού Δικτύου, και αυτός σίγουρα είναι ένας τρόπος με τον οποίο οι απόκρυφες δυνάμεις του ανθρώπου εξερευνούνται τώρα. Ίσως ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο μπορεί η Θ.Ε. να βοηθήσει τέτοιες προσπάθειες, είναι παρέχοντας τα θεωρητικά πλαίσια.